KINH THÁNH VÀ SỰ TRUYỀN THÔNG CỦA THIÊN CHÚA

Nguyên tác: George Plathottam SDB. Scripture and God’s Communication. In Communication for Pastoral Leadership, Book 3: Theological Perspectives in Social Communication. New Delhi: Don Bosco Communication India. 2010. Pages 28-33. ISBN: 978-81-87060-43-7

Chuyển ngữ: Lm. Phêrô Nguyễn Văn Dũng, OFM (www.communication-theology.com)

1. Kinh thánh: Giao ước và Truyền thông giữa Thiên Chúa và Nhân loại
2. Kinh thánh và sách in
3. Thiên Chúa trong Kinh thánh – vị Thiên Chúa truyền thông
4. Đặc điểm Truyền thông của Thiên Chúa
5. Mặc khải của Thiên Chúa qua Ngôn từ và Hình ảnh
6. Nghệ thuật như phương tiện truyền thông của Ki-tô giáo

Kinh thánh: Giao ước và Truyền thông giữa Thiên Chúa và Nhân loại

Kinh thánh là minh chứng sống động về sự truyền thông của Thiên Chúa với chúng ta. Mặc khải được ghi chép trong Kinh thánh là cội nguồn truyền thông của Thiên Chúa với con người. Tuy nhiên, sự truyền thông của Thiên Chúa không chỉ giới hạn hoặc bị ràng buộc bởi văn bản Kinh thánh.

Mối liên hệ giữa thần học và truyền thông trở nên rõ ràng khi nghiên cứu chính Kinh thánh. Kinh thánh bao gồm nhiều thể loại văn học, nhiều thể loại trong số đó bắt nguồn từ truyền khẩu và sự pha trộn giữa các thể loại. Nhìn chung, Kinh thánh phản ánh một nền văn hóa mà trong đó lời nói, thậm chí là lời nói viết, chịu ảnh hưởng của truyền khẩu nhiều hơn so với thời đại ngày nay (Ong 1996).

Mặc khải trong Kinh thánh là một văn bản ghi chép những cuộc gặp gỡ có tính mặc khải khác nhau của Thiên Chúa với con người trong suốt chiều dài lịch sử. Do đó, trước khi có scriptura (điều được viết ra), chúng ta có testamentum (điều được làm chứng/chứng kiến). Theo một nghĩa nào đó, kinh nghiệm (giao ước) đi trước biểu đạt bằng văn bản (Kinh Thánh).

Trên thực tế, phần lớn các văn bản tường thuật hoặc mô tả trong Kinh thánh là kết quả của việc thu gọn thành văn bản những gì ban đầu được soạn thảo và lưu giữ bằng truyền khẩu. Ví dụ, trong các sách Phúc âm, văn bản tường thuật mà lời nói của Chúa Giê-su được lồng ghép vào thường có nền tảng truyền khẩu. Trước khi các sách Phúc âm được viết ra, đã có những lời tường thuật cố định, chính thức lưu giữ cho cộng đồng Ki-tô giáo những sự kiện trong cuộc đời của Chúa Giê-su và được đưa vào văn bản Phúc âm (Ong 1996).

Do đó, bản chất của đức tin không chỉ gắn liền với những gì được viết ra (sola scriptura). Thay vào đó, nó vượt ra ngoài/ xa khỏi văn bản bằng lời nói. Lời và Giao ước gắn liền với nhau. Do đó, thật thích hợp để gọi Kinh thánh là giao ước - Cựu Ước và Tân Ước. Kinh thánh là một giao ước được viết ra. Sẽ là một sai lầm nếu cố gắng đối đầu Kinh thánh với truyền thống hoặc tách biệt lời và giao ước.

Ban đầu, Chúa Giê-su không được gọi là Lời của Chúa. Ngài không bao giờ tự xưng mình là "Lời của Chúa". Chúa Giê-su Ki-tô được gọi như vậy vào những thế kỷ đầu của Ki-tô giáo. Những người Ki-tô giáo đầu tiên quan tâm nhiều hơn đến "bản chất và ý nghĩa của những gì Chúa Giê-su đã nói và làm hơn là đến mức độ chính xác tỉ mỉ của lời nói" (Dunn 1987). Nhận xét của Pierre Babin về vấn đề này là thích đáng: "Chúng ta đã giản lược lời của Chúa Giê-su Ki-tô thành độ chính xác của lời viết, thành sự lặp lại tuyến tính theo yêu cầu của bản in" (Bartolini 1978). Lời và Bí tích là nguồn đức tin của chúng ta và chúng không xung đột với nhau. Việc chúng ta ngày càng hiểu rõ tầm quan trọng của truyền khẩu, ngay cả trong trường hợp các văn bản Kinh thánh được viết ra, cũng gắn liền với việc chúng ta ngày càng hiểu rõ ý nghĩa của truyền thống trong giáo lý của Giáo hội rằng mặc khải thiêng liêng được chứa đựng trong cả "những cuốn sách được viết ra và những truyền thống không được viết ra", như Công đồng Tren-tô đã dạy (Ong 1996).

Các sách Phúc âm là và vẫn là sự truyền thông sống động của Thiên Chúa với dân Ngài. Chữ nghĩa của luật pháp thì giết chết, nhưng Lời của Chúa trở nên sống động và được ban sự sống bởi quyền năng của Thánh Thần. Các sách Phúc âm được phát triển và định hình để đáp ứng bối cảnh văn hóa và giáo hội của thời đại. Điều này cũng được thể hiện rõ qua cách các tác giả Phúc âm hướng các sách Phúc âm tương ứng của họ đến các cộng đồng hoặc đối tượng cụ thể. Ví dụ, Phúc âm Mát-thêu chủ yếu được viết cho cộng đồng Do Thái, trong khi Phúc âm Lu-ca hướng đến đối tượng là người Hy Lạp và không phải Do Thái. Phúc âm Gioan là một thần học phát triển hơn, và sách Khải Huyền phản ánh những đau khổ của Giáo hội sơ khai đang bị bách hại.

Mặc dù các phần khác nhau của Tân Ước được viết cho các cộng đồng cụ thể, nhưng giá trị của thông điệp hoặc sự liên quan phổ quát của nó qua thời gian và không gian không hề bị giảm sút. Tương tự như vậy, lời và thần khí, chữ viết và kerygma không được tách rời hoặc tách biệt khỏi nhau hoặc khỏi bối cảnh. Chỉ riêng chữ viết không phải lúc nào cũng truyền đạt chính xác. Nó thậm chí có thể che giấu ý nghĩa hoặc đánh lừa người nhận.

Kinh thánh và sách in

Theo Ong (1996), Lời Chúa không phải là một thông điệp tách biệt khỏi một con người, mà chính là một con người. Con người này, Ngôi Lời hay Chúa Con, đã nhập thể trong Chúa Giê-su Ki-tô. Ngài truyền đạt thông điệp của mình "không phải bằng văn bản của chính mình mà bằng cách rao giảng và truyền thông trực tiếp, không để lại một tập sách mà Ngài đã viết mà là một truyền thống truyền miệng trong một cộng đồng. Mối quan hệ giữa tất cả những điều này với chính Kinh thánh, đặc biệt là Tân Ước, được tạo ra từ cộng đồng Ki-tô giáo hoặc Giáo Hội và sẽ tạo nên rất nhiều điều? Bất kỳ lời nói viết nào cũng nhất thiết là lời nói được nói ra ít nhất một lần đã bị xóa bỏ" (Ong 1996).

Quan điểm sâu sắc của McLuhan (1964) về truyền thông của con người có thể giúp chúng ta hiểu cách Chúa truyền đạt thông điệp của Ngài qua các văn bản Kinh Thánh. Theo ông, công nghệ in ấn bằng cách tập trung tâm trí con người vào bản in tuyến tính đã tạo ra sự khác biệt giữa trải nghiệm thị giác và trải nghiệm thính giác. Việc giảm trải nghiệm thành một giác quan duy nhất sẽ bóp méo nhận thức của con người, làm phân mảnh sự nhạy cảm của chúng ta, xa lánh con người khỏi môi trường của mình và giam cầm họ trong một vũ trụ trừu tượng sai lầm.

Hans-Ruedi Weber (1983) cho rằng lời đã trải qua các giai đoạn liên tiếp của một bản thảo được minh họa, một vở kịch phụng vụ và giờ là sách in, cần được giải phóng khỏi "sự giam cầm Gutenberg của Kinh thánh". Ông lập luận rằng những người được nuôi dưỡng trong một nền văn hóa văn học không thể hình dung Kinh thánh là thứ gì khác ngoài một cuốn sách được in. Mặc dù văn hóa văn học vẫn là đặc quyền của một số ít người ngay cả ở phương Tây trong một thời gian dài, nhưng thần học phương Tây và giáo lý thần học vẫn bị văn hóa văn học đánh dấu mạnh mẽ.

Có một số mối nguy hiểm khi đưa Kinh thánh và sự mặc khải của Ki-tô giáo vào một nền văn hóa theo nghĩa đen được phóng đại. Nó có thể dẫn đến sự biến mất dần dần của khả năng ghi nhớ, sự suy giảm trong lễ kỷ niệm và sự tham gia của cộng đồng. Văn bản viết hấp dẫn trí tuệ nhiều hơn là cảm xúc hay trí tưởng tượng. Kinh thánh như câu chuyện về sự truyền thông của Chúa, chứ không chỉ đơn thuần là một cuốn sách, có ý nghĩa quan trọng đối với nhiều người không biết chữ ở Châu Á, Châu Phi và những nơi khác. Đối với họ, truyền thông không chỉ giới hạn trong một cuốn sách. Đối với họ, truyền thông bắt nguồn từ một nền văn hóa truyền miệng mạnh mẽ bao gồm kể chuyện, kịch, nhạc dân gian và nghệ thuật. Đối với xã hội phương Tây phát triển, truyền thông dựa trên văn bản cũng đang trải qua những thay đổi mang tính cách mạng. Ngày nay, với sự phát triển nhanh chóng của internet, truyền thông bằng giọng nói và hình ảnh và phương tiện truyền hình phổ biến, từ ngữ viết đang bị thách thức theo những cách mới. Cuộc cách mạng kỹ thuật số do internet thúc đẩy đang cách mạng hóa toàn bộ quá trình truyền thông của con người.

Như đã lưu ý, Kinh thánh có một truyền thống truyền miệng lâu đời trước khi trở thành một cuốn sách được viết ra. Việc Vua Giô-si-a phát hiện ra luật vào năm 622 trước Công nguyên và tuyên bố công khai (2 V 23:2), và yêu cầu của Phao-lô đọc thư của mình trước công chúng tại các hội thánh địa phương là những dấu hiệu rõ ràng. Lời Chúa chủ yếu được sử dụng để truyền thông bằng miệng. Nó được truyền đi thông qua các nhân chứng cá nhân trong cộng đồng và được công bố bằng giọng nói lớn. Thông điệp đã được nghe, ghi nhớ, hiểu, dạy và công bố, được cử hành và chuyển thành cuộc sống.

Ngay cả khi các thánh thư được viết ra, quá trình truyền tải này vẫn tiếp tục. Chúa Giê-su bắt đầu chức vụ công khai của mình bằng cách đọc một văn bản của I-sai-a (Lc 4:18-19). Việc viết ra và sửa đổi các quy tắc của Kinh thánh không làm gián đoạn quá trình truyền thông bằng miệng. Các bản thảo đóng vai trò như một cơ sở và trợ giúp cho việc ghi nhớ và đọc thuộc lòng, công bố và giảng dạy, học tập, suy gẫm và cử hành.

Thiên Chúa trong Kinh thánh – vị Thiên Chúa truyền thông

Thiên Chúa của mặc khải trong Kinh Thánh là Đấng truyền thông ngay từ ban đầu, thậm chí trước khi con người được tạo dựng. Ngay từ đầu, Kinh Thánh đã chứng thực điều này (Eilers, 2006):

“Khởi đầu, Thiên Chúa dựng nên trời đất. Đất còn hỗn độn, tối tăm phủ trên vực thẳm, và Thần Khí Thiên Chúa bay lượn trên mặt nước.

• Thiên Chúa phán: ‘Hãy có ánh sáng’, và có ánh sáng...” (St 1,1-3).

• Thiên Chúa phán: “Hãy có khoảng không giữa các vùng nước...” (1,6).

• Thiên Chúa phán: “Hãy tụ các nước dưới trời lại một nơi...” (1,9).

• Thiên Chúa phán: “Đất hãy sanh cỏ...” (1,11).

• Thiên Chúa phán: Hãy dựng nên loài người theo hình ảnh chúng ta và giống như chúng ta... Vậy, Thiên Chúa dựng nên loài người theo hình ảnh Ngài, giống hình ảnh Thiên Chúa, Ngài dựng nên loài người, dựng nên nam và nữ” (1, 26-27).

“Và Thiên Chúa phán” - chính là truyền thông, thậm chí sử dụng ngôn từ. Chính qua Lời của Ngài mà Thiên Chúa tạo dựng. Cả bảy ngày sáng tạo đều khởi đầu bằng câu “và Thiên Chúa phán”, và trong Lời này, Ngài tạo nên trời, đất và con người. Sự cân nhắc này được củng cố thêm trong phần mở đầu của Phúc âm Gioan: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Thiên Chúa, và Ngôi Lời là Thiên Chúa... Mọi vật đã được tạo dựng bởi Ngài; nếu không có Ngài, thì không có vật nào được tạo dựng đã được tạo dựng...” (Ga 1, 1-3).

Vị Chúa truyền thông này cũng tạo ra con người theo “hình ảnh và giống như Ngài”, điều này phải được coi là lý do tại sao con người cũng có thể truyền thông.

Các cách thức truyền thông của Thiên Chúa trong Ki-tô giáo (và Do Thái giáo) được phản ánh đặc biệt trong Giao ước Cũ (Cựu ước) của Kinh Thánh. Ngài truyền thông với dân Ít-ra-en theo nhiều cách khác nhau (xem Hr 1:1-2): “Thuở xưa, nhiều lần nhiều cách, Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các ngôn sứ; nhưng vào thời sau hết này, Thiên Chúa đã phán dạy chúng ta qua Thánh Tử. Thiên Chúa đã nhờ Người mà dựng nên vũ trụ, đã đặt Người làm Đấng thừa hưởng muôn vật muôn loài.”

• Ngài trò chuyện với con người như A-đam và Ê-va, những tạo vật đầu tiên của loài người: “Thiên Chúa, Đức Chúa, gọi người nam và hỏi: ‘Ngươi ở đâu?’” (St 3, 9) và toàn bộ cuộc đối thoại diễn ra sau đó. Tương tự như vậy, Ngài trò chuyện với Cain “Em trai ngươi, A-bên, ở đâu?” ... (St 4, 9)

• Ngài sử dụng ngôn ngữ đối thoại của con người như trong lời than phiền của Giê-rê-mi (20,7-9): “Ngài đã quyến rũ con, và con đã để cho Ngài quyến rũ. Ngài mạnh hơn con, và Ngài đã thắng....”

• Ngài kêu gọi, theo cách của con người, các nhà tiên tri và những người khác trong lịch sử như các Vua và sai họ đi.

• Ngài trò chuyện với Mô-sê “mặt đối mặt” theo cách mà khuôn mặt của ông trở nên sáng chói và không thể nhìn bằng mắt ‘bình thường’ (Đnl 34, 10)

• Ngài hiện ra với Ngôn sứ Ê-li-gia trên núi Hê-rếp không phải trong cơn gió mạnh, không phải trong trận động đất và không phải trong đám cháy mà trong làn gió nhẹ của sự im lặng (1 V 19,11-13).

• Ngài bày tỏ sự tức giận của mình: “Ta sẽ xóa sổ khỏi mặt đất loài người mà Ta đã tạo dựng, cả người và thú, cả vật bò dưới đất... (St 6,7)

• Ngài xuất hiện trong "sấm sét và chớp nhoáng, với một đám mây dày trên núi và tiếng kèn rất lớn vang lên." “Mọi người trong trại đều run rẩy. Sau đó, Mô-sê dẫn dân chúng ra khỏi trại để gặp Thiên Chúa và họ đứng dưới chân núi. Núi Sinai phủ đầy khói, vì Chúa giáng xuống trên đó trong lửa ... (Xh 19, 16 tt).

• Ngài sử dụng mọi cách thức truyền thông phi ngôn ngữ và ngôn ngữ để tương tác với 'dân' của 'Ngài'.

Đặc điểm Truyền thông của Thiên Chúa

Carlo Martini (trích dẫn trong Eilers 2006) đã phân tích những đặc điểm truyền thông của Thiên Chúa. ĐHY khẳng định rằng mọi "Truyền thông thiêng liêng đều được chuẩn bị trong sự tĩnh lặng thầm kín của Chúa", điều này cũng nên là đặc điểm của mọi Truyền thông Ki-tô giáo dựa trên "chiều kích chiêm nghiệm của cuộc sống": "Mọi truyền thông đều bắt nguồn từ sự im lặng; nhưng không phải là sự im lặng trống rỗng hay u buồn, mà là sự im lặng tràn đầy sự chiêm ngưỡng những điều kỳ diệu mà Chúa đã làm cho dân Ngài..."

Dựa trên Kinh thánh và Truyền thống, HY Martini đã suy ra sáu "đặc điểm" sau đây của sự tự truyền thông của Thiên Chúa:

1. Tiến triển, tích lũy và mang tính lịch sử: Truyền thông thiêng liêng với nhân loại không diễn ra trong một khoảnh khắc duy nhất, mà phát triển theo thời gian và hoàn cảnh khác nhau, cần được hiểu và đọc như một tổng thể. Truyền thông của Chúa với nhân loại diễn ra qua lời nói và sự kiện, có sự tham chiếu lẫn nhau và giải thích cho nhau.

2. Diễn ra trong phép biện chứng của sự mặc khải và sự ẩn giấu: Truyền thông thiêng liêng trong lịch sử không phải là một cuộc rước "từ vinh quang này sang vinh quang khác", một sự phát triển mạnh mẽ của ánh sáng mà không có bóng tối. Thay vào đó, đó là sự diễn ra của các sự kiện, một số sự kiện sáng sủa, một số sự kiện khác thì khó hiểu. Thiên Chúa cũng mặc khải chính mình trong bóng tối và đòi hỏi chúng ta phải chấp nhận những dấu hiệu đầu tiên về sự hiện diện của Ngài. Tôi nghĩ đó là một trong những lý do tại sao Chúa Giê-su nói bằng những câu chuyện ngụ ngôn: quá nhiều truyền thông sẽ hủy bỏ, hủy diệt người khác. Mọi truyền thông thực sự đều diễn ra dần dần, thận trọng và tôn trọng đối tượng truyền thông.

3. Đòi hỏi sự hy sinh và từ bỏ bản thân: Điều này đặc biệt thấy rõ trong cuộc khổ nạn và cái chết của Chúa Giê-su, nhưng đúng với mọi hành động truyền thông thực sự. Chúng ta không thể cho đi mà không từ bỏ điều gì đó, chúng ta không thể mong đợi luôn chiến thắng, nhưng chúng ta phải mất mát và mạo hiểm để có được sự tin tưởng của người khác. Vì vậy, Chúa Giê-su đã nói: "Con người không đến để được phục vụ, nhưng để phục vụ và hiến mạng sống mình để cứu chuộc người khác" (Mc 10, 45).

4. Sẽ không bao giờ là toàn diện/hoàn chỉnh trên trái đất: Chỉ trong cuộc sống vĩnh cửu, chúng ta mới biết như chúng ta được biết và sẽ thấy Chúa như Ngài là (1 Cr 13, 12; 1 Ga 3,2). Cũng trong truyền thông của con người, chúng ta không bao giờ có thể biết hoàn toàn người khác. Luôn có một "bí mật", một sự bảo lưu bí ẩn, một ngưỡng không thể "và thậm chí vô ích" để vượt qua.

5. Là giữa các cá nhân: Với tình yêu không thể nói nên lời, Chúa không chỉ truyền thông điều gì đó về chính Ngài, mà còn về bản thân Ngài. Đồng thời, sự tự truyền thông của Thiên Chúa là giữa các cá nhân. Nó kêu gọi người khác, với người nhận được nó. Không có sự đáp lại, không có truyền thông.

6. Dũng cảm và không nao núng: Truyền thông tự thân của Thiên Chúa không sợ bị từ chối hay từ chối, cũng không nản lòng vì thất bại. Chúa ban cho mình trong tình yêu chân thành hết lần này đến lần khác, mà không xét đến phản ứng kém cỏi của chúng ta. Chúng ta có thể nói về truyền thông như Phao-lô nói về tình yêu: truyền thông "chịu đựng mọi sự, tin mọi sự, hy vọng mọi sự, chịu đựng mọi sự".

Mặc khải của Thiên Chúa qua Ngôn từ và Hình ảnh

Mặc khải của Thiên Chúa không chỉ là lời nói mà còn là hình ảnh. Nó là đa giác quan. Ngôn ngữ mặc khải là ngôn ngữ của dụ ngôn, ẩn dụ, biểu tượng và hình ảnh.

* Chúa Giê-su là Ngôi Lời đã trở nên xác thịt (Ga 1:14),

* Mọi người được tự do nhìn thấy Ngài (Ga 14:4),

* cảm nếm Ngài (Tv 34:9),

* lắng nghe Ngài (Mc 1:11),

* chạm vào Ngài (Lc 24:39).

Gioan mô tả Ngài là "điều đã có từ ban đầu, chúng ta đã nghe, đã thấy bằng mắt mình, đã nhìn thấy và sờ tận tay" (1 Ga 1:10).

Những xung đột nảy sinh giữa các nhà thần học, những người tranh luận về lời nói hoặc hình ảnh theo các thuật ngữ độc quyền. Những sai lệch và sự chú ý không đúng chỗ vào lời nói hoặc hình ảnh đã làm trầm trọng thêm xung đột. Cũng giống như các vấn đề đã bị phóng đại, những người ở cả hai phía của cuộc tranh cãi thường có lập trường không khoan nhượng.

Bản thân Chúa Giê-su đã chỉ trích các nhà lãnh đạo tôn giáo thời của mình vì "sự tôn sùng lời nói" của họ, chỉ là sự tuân thủ vật chất đối với các luật lệ được viết ra bằng lời nói. Chúa Giê-su, Ngôi Lời, đã trở thành Biểu tượng, Dấu chỉ. "Hôm nay, tại thành Đa-vít, một Đấng Cứu Thế đã sinh ra cho các ngươi, Đấng Ki-tô, là Thiên Chúa. Và đây là dấu hiệu cho các ngươi: các ngươi sẽ thấy một hài nhi bọc tã nằm trong máng cỏ" (Lc 2: 11-12).

Như Ong (1996) chỉ ra, "trước khi con người bước vào kỷ nguyên điện tử và do đó nhận ra những hạn chế của văn bản viết tay và in ấn, họ có xu hướng coi lời được khắc ghi là khuôn mẫu của mọi lời nói". Trong các quan điểm mới hơn của chúng ta, chúng ta có thể tìm thấy nhiều ý nghĩa hơn trong cách diễn đạt của Công đồng Tren-tô về tầm quan trọng của cả lời viết và truyền thống không được viết ra cấu thành sự mặc khải, bởi vì ngày nay chúng ta hiểu rõ hơn tầm quan trọng và sức mạnh của "điều không được viết ra".

Nghệ thuật như phương tiện truyền thông của Ki-tô giáo

Trong lịch sử, Giáo hội đã có nhiều quan điểm khác nhau về vai trò của hình ảnh trực quan. Ban đầu, các nghệ thuật thị giác chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ truyền thống văn học và truyền khẩu. Tuy nhiên, cả Do Thái giáo và Kinh thánh đều không khuyến khích việc tạo hình, đặc biệt là trong Sách Xuất hành và Đệ Nhị Luật. Nhà tiên tri Môi-sê không chỉ ban hành điều răn thứ hai cấm thờ hình tượng mà còn nổi giận trước việc tạo hình con bê vàng. Vào thế kỷ thứ VII trước Công nguyên, Vua Giô-si-a đã ra lệnh phá hủy tất cả các hình tượng và "những nơi cao" trong Vương quốc Judah (Gutmann 1977).

Tuy nhiên, trong truyền thống của Giáo hội, cũng có nhiều nhà thần học tìm cách dung hòa giữa lời nói và hình ảnh. Thánh Basil Cả dạy rằng việc tôn kính hình ảnh thực chất là tôn kính đối tượng mà hình ảnh đó đại diện. Trong tác phẩm "Tổng Luận Thần Học", Thánh Thomas Aquinas biện minh cho việc sử dụng hình ảnh bằng cách lập luận rằng chúng không phải là đối tượng thờ cúng mà là phương tiện dẫn dắt chúng ta đến với Chúa nhập thể (Gutmann 1977).

Giáo hoàng Gregory I (thế kỷ thứ VI) đã giới thiệu khái niệm "biblia pauperum" (Kinh thánh dành cho người nghèo), tức là những hình ảnh minh họa các sự kiện trong Kinh thánh dành cho những người không biết chữ. ĐTC tin rằng "những người không biết chữ ít nhất cũng có thể đọc những gì họ không thể đọc trong sách bằng cách nhìn vào các bức tường..."

Ngài hy vọng rằng thông qua việc chiêm ngưỡng những hình ảnh này, họ sẽ "nắm bắt được sự hối cải và cúi đầu tôn thờ Chúa Ba Ngôi Toàn năng". William Durandus vào thế kỷ thứ XIII đã lặp lại quan điểm của Gregory: "Những bức tranh và đồ trang trí trong nhà thờ là những bài học và kinh thánh của giáo dân" (Gutmann 1977).

Tuy nhiên, cũng có những người phản đối việc sử dụng hình ảnh, cho rằng chúng làm mất tập trung người thờ phượng, vi phạm các nguyên tắc trong Kinh thánh, v.v. Đơn tính thuyết (thế kỷ thứ VIII) và Cải cách Tin lành (thế kỷ XVI-XVII) đều phản đối hình ảnh trực quan. Những người phá hủy hình ảnh và tượng được gọi là 'Biểu tượng'.

Những người Cải cách đặc biệt quan tâm đến vấn đề cứu rỗi. Do đó, nhiều người trong số họ phản đối bất kỳ thực thể trung gian nào khác ngoài Chúa Giê-su Ki-tô, Đấng Trung gian. Họ cũng phản đối những lạm dụng trong Giáo hội. Một số người thậm chí từ chối một Ki-tô giáo đã trở nên quá chú trọng vào các dấu hiệu và biểu tượng bên ngoài như bí tích, bàn thờ, nhà nguyện, thánh tích, trang phục giáo sĩ và Sự nâng cao của Chúa. Tuy nhiên, Luther (Luther's Works, tập 40, 1980) và một số nhà cải cách khác không hoàn toàn phản đối nghệ thuật mà chỉ phản đối những sự lạm dụng.

Thật thú vị khi so sánh các thành phố thời Phục hưng của Ý với Wittenberg của Luther và Geneva của Calvin. Có một sự khác biệt sâu sắc về văn hóa và ý thức hệ giữa những nơi này. Một số yếu tố đã góp phần vào sự khác biệt này. Những người Cải cách đã từ chối các bí tích như Thánh Thể và thánh chức tư tế. Chủ nghĩa duy linh của họ trái ngược với lòng đạo đức bình dân của Công giáo, vốn bị chi phối bởi các giáo phái và hình ảnh (NeunerDupuis 1982). Ngoài ra, ảnh hưởng của triết học Hy Lạp được các nhà thần học Scholastic tái lập đã khiến lý trí được coi trọng hơn các hình ảnh trực quan.

Ngày nay, phần lớn tranh cãi về lời nói và hình ảnh đã lắng xuống. Cả 'chữ viết' và 'biểu tượng' đều là những lập trường cực đoan. Sự mặc khải của Chúa không thể bị giản lược thành độ chính xác của lời viết cũng không thể bị hóa thạch thành những thần tượng đơn thuần. Hành động cứu độ của Chúa trên thế gian chỉ có thể được đón nhận và nắm bắt thông qua các biểu tượng, lời nói và dấu hiệu. (NeunerDupuis 1982). Nghiên cứu về ký hiệu học hoặc ký hiệu học cung cấp cho chúng ta những hiểu biết mới trong việc hiểu điều này.

Trong Bức thư gửi các nghệ sĩ được ban hành vào Chúa Nhật Phục sinh năm 1999, Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã mô tả ơn gọi của người nghệ sĩ là sự phục vụ cho người khác (số 3). Sự mặc khải trong Kinh thánh đã khơi dậy trí tưởng tượng của các họa sĩ, nhà thơ, nhạc sĩ, nhà viết kịch và nhà làm phim.... Trong vô số lần, lời Kinh thánh đã trở thành hình ảnh, âm nhạc và thơ ca, gợi lên bí ẩn về "Ngôi Lời đã trở nên xác thịt trong ngôn ngữ nghệ thuật" (số 50).

Sau khi mô tả ngắn gọn lịch sử nghệ thuật Ki-tô giáo trong suốt nhiều thế kỷ, Đức Giáo hoàng kêu gọi tất cả các nghệ sĩ "tái khám phá chiều sâu của chiều kích tâm linh và tôn giáo vốn là đặc trưng của nghệ thuật trong những hình thức cao quý nhất của nó trong mọi thời đại .... Tôi kêu gọi các bạn, những nghệ sĩ của lời nói và lời nói, của sân khấu và âm nhạc, của nghệ thuật tạo hình và các công nghệ mới nhất trong lĩnh vực truyền thông. Tôi đặc biệt kêu gọi các bạn, những nghệ sĩ Ki-tô giáo: Tôi muốn nhắc nhở mỗi người trong số các bạn rằng, ngoài những cân nhắc về chức năng, liên minh chặt chẽ luôn tồn tại giữa Phúc âm và nghệ thuật có nghĩa là các bạn được mời sử dụng trực giác sáng tạo của mình để đi vào trọng tâm của bí ẩn Nhập thể của Thiên Chúa và đồng thời vào trong bí ẩn của con người" (số 14).

Tài liệu tham chiếu:

1.     Babin, Pierre (1976). Quoted in Bartolini Bartolino, ‘Lumen Vitae’, vol. 33/2, 1978.

2.     Calvin John, in Beveridge H. (1981) Institutes of the Christian Religion, vol. l, Grand Rapids: Eerdmans Publishing Company.

3.     Dunn James (1987). The Living Word, London, SCM Press.

4.     Eilers, Franz-Josef (ed). (2006). Social Communication in Religious Traditions of Asia, Manila, Logos.

5.     Gutmann, J. (ed). (1977). The Image and the World, Montana: Scholars Press.

6.     John Paul II (1999). “Letter to Artists” Artists”, http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/letters/documents/hfJp-ii_let_23041999_artists_en.html

7.     Jones, W. R. (1977). in “Art and Christian Piety: Iconoclasm in MedivalMedieval Europe” in Martini, Carlo. Unpublished manuscript. Quoted in Eilers (ed.) (2006) Social Communication in Religious Traditions of Asia, Manila, Logos.

8.     McLuhan, M. (1962). The Gutenberg Galaxy: The Making of Typographic Man; 1st Ed.: Univ. of Toronto Press; reissued by Routledge & Kegan Paul.

9.     M cLuhan, M. (1964). Understanding Media: The Extensions of Man, 1st Ed. N. Y., McGraw

10. McLuhan, M. (1967). The Medium is the Massage: An Inventory of Effects with Quentin, 1st Ed.: Random House; reissued by Gingko Press, 2001.

11. Neuner-Dupuis (eds). (1982). The Christian, Bangalore, TPI.

12. Ong, Walter (1996). “Communications Media and the State of Theology” in Soukup P., in Culture and Catholicism, Kansas City, Sheed and Ward.

13. Weber, Hans Reudi (1983). Experiments with Bible Study, Generva, WCC